Pastplay là một tập hợp các nghiên cứu và thực hành tiên phong về việc ứng dụng công nghệ trong dạy học và học tập lịch sử. Được biên tập bởi Kevin Kee, cuốn sách tập trung vào cách công nghệ kỹ thuật số – đặc biệt là các công cụ tương tác, trò chơi mô phỏng và phương tiện truyền thông đa dạng – đang thay đổi cách chúng ta tiếp cận quá khứ.
Ngay từ tiêu đề Pastplay (tạm dịch: “Chơi với quá khứ”), cuốn sách đã gợi mở tư tưởng trung tâm: học lịch sử không chỉ là tiếp nhận tri thức, mà còn là trải nghiệm, tương tác và tái hiện quá khứ thông qua hoạt động nhập vai và công nghệ.
Các tác giả trong sách giới thiệu nhiều mô hình dạy học đổi mới: sử dụng trò chơi điện tử để khám phá các sự kiện lịch sử, tạo mô phỏng thực tế ảo để tái dựng không gian cổ xưa, hay áp dụng công cụ kỹ thuật số trong phân tích tư liệu lịch sử. Những ví dụ này chứng minh rằng học sinh có thể trở thành “người chơi – nhà sử học” (player-historian), chủ động tham gia kiến tạo tri thức lịch sử.
Bên cạnh khía cạnh thực hành, cuốn sách còn bàn sâu về lý luận – đặt ra câu hỏi: công nghệ có thực sự giúp hiểu sâu hơn về lịch sử hay chỉ tạo hiệu ứng bề mặt? Các chương thảo luận về mối quan hệ giữa trò chơi, ký ức, tính xác thực và phương pháp sư phạm, từ đó khẳng định rằng công nghệ chỉ có ý nghĩa khi được tích hợp vào khung tư duy phản biện và mục tiêu giáo dục rõ ràng.
Pastplay không chỉ dành cho giáo viên và nhà sử học, mà còn cho những người làm công nghệ giáo dục và bảo tàng, những ai mong muốn biến lịch sử trở nên sống động, hấp dẫn và có tính tham gia cao hơn.
Lời cảm ơn
Giới thiệu
Phần I: Dạy và học lịch sử
- Bí ẩn có liên quan gì? — Ruth Sandwell & John Sutton Lutz
- “Tại sao cô không cứ kể cho chúng em?” Học lịch sử Canada với Virtual Historian — Stéphane Lévesque
- Thế giới tương tác như công cụ giáo dục để hiểu cuộc sống Bắc Cực — Richard Levy & Peter Dawson
- Tecumseh Lies Here: Mục tiêu và thử thách của một trò chơi lịch sử xâm nhập đang trong tiến trình — Timothy Compeau & Robert MacDougall
Phần II: Với sự vui chơi
5. Biện giải việc “nghịch phá” (screwing around); hoặc bạn làm gì với một triệu cuốn sách — Stephen Ramsay
6. Abort, Retry, Pass, Fail: Trò chơi như công cụ dạy học — Sean Gouglas, Mihaela Ilovan, Shannon Lucky & Silvia Russell
7. Thuật toán vui chơi (Ludic Algorithms) — Bethany Nowviskie
Phần III: Với công nghệ
8. Làm và chơi với các mô hình: sử dụng rapid prototyping để khám phá lịch sử và công nghệ của ảo thuật sân khấu — William J. Turkel & Devon Elliott
9. Cuộc tranh giành ý nghĩa: chơi King Philip’s War trong thế kỷ XXI — Matthew Kirschenbaum
10. Tự làm (modding) trò chơi thương mại cho mục tiêu giáo dục — Shawn Graham
11. Trò chơi mô phỏng và việc nghiên cứu quá khứ: hướng dẫn trong lớp học — Jeremiah McCall
Phần IV: Bằng cách xây dựng (By Building)
12. Vào quá khứ qua trò chơi: xem lại lời hứa giáo dục của các triển lãm lịch sử công chúng — Brenda Trofanenko
13. Dạy lịch sử trong thời đại máy tính phổ biến: trường hợp của trò chơi trong lớp trung học và đại học — Kevin Kee & Shawn Graham
14. SimCities Victoria: công nghệ vui chơi trên Google Earth — Patrick Dunae & John Sutton Lutz
15. Sự thật đúng hay sai — cái nào thực sự “chân thực hơn”? — T. Mills Kelly
Hậu ký (Afterword) — Kevin Kee
Những người đóng góp
Mục từ chỉ mục