Đặc trưng của mô hình dạy học phát triển năng lực là giáo viên sẽ đưa ra các nội dung giảng dạy, xây dựng hoạt động và đánh giá phản hồi dựa trên khung năng lực. Hiện nay Bộ giáo dục và đào tạo đã đưa ra khung năng lực chung của bộ môn Lịch sử, tuy nhiên các giáo viên vẫn còn cảm thấy khó khăn trong việc áp dụng vào quá trình giảng dạy.
Chính vì vậy, chúng tôi đã xây dựng khung đánh giá năng lực môn Lịch sử dựa theo Chương trình quốc gia của Bộ giáo dục Anh, các năng lực này là sự đơn giản hóa để các giáo viên có thể dễ dàng hơn trong quá trình áp dụng vào thực tiễn dạy học của mình.
Level 0: Học sinh chưa đạt được đến các yêu cầu của thang đánh giá
Mô tả: Tôi chỉ ra được sự khác biệt giữa quá khứ và hiện tại.
Level 1: Tôi có thể nhận ra sự khác biệt giữa quá khứ và hiện tại trong cuộc sống của các nhân vật mà tôi biết
1a – Tôi có thể sắp xếp các sự kiện và hiện vật theo trật tự thời gian
1b – Tôi có thể nhớ được một vài sự kiện trong quá khứ
1c – Tôi có thể đưa ra một số câu trả lời đơn giản
Level 2: Tôi có thể thể hiện sự hiểu biết và kiến thực về quá khứ dựa trên những trải nghiệm và kí ức của tôi
2a – Nhận ra sự khác biệt giữa cuộc sống của cá nhân mình với những người khác
2b – Nhớ được một vài nhân vật và sự kiện trong một giai đoạn lịch sử mà tôi đang học
2c – Tìm kiếm được một vài nguyên nhân tại sao con người lại hành động theo cách mà họ đã làm trong quá khứ.
Level 3: Tôi có thể sắp xếp các sự kiện theo tiến trình thời gian dựa vào logic bên trong
3a – Có thể tìm được một vài thông tin đơn giản
3b – Tạo được các sản phẩm mang tính logic
3c – Trả lời được các câu hỏi về quá khứ bằng cách sử dụng các tư liệu như là các bằng chứng
Level 4: Tôi có thể tạo nên được cá bài viết có cấu trúc rõ rang, xác định được mối quan hệ nhân quả giữa sự kiện.
4a – Tôi đưa ra được kiến thức cơ bản về sự kiện trong lịch sử Việt Nam và thế giới
4b – Đưa ra được những cách giải thích khác nhau về lịch sử
4c – Viết một cách chi tiết và sử dụng quan điểm cá nhân
Level 5: Tôi có thể đánh giá được các nguồn tư liệu và tính hiệu quả của nó trên thực tế.
5a – Thể hiện độ sâu hơn của việc nắm kiến thức
5b – Đưa ra các giải thích khác cho việc lí giải một sự kiện lịch sử
5c – Không chỉ mô tả mối quan hệ giữa nguyên nhân và hệ quả của sự kiện mà còn giải thích được chúng.
Level 6: Tôi có thể giải thích tại sao lại có những cách khác nhau khi giải thích một sự kiện
6a – Có sự liên kết giữa các sự kiện và đặc trưng của các sự kiện qua các giai đoạn, thời kì lịch sử
6b – Giải thích tại sao lại tồn tại sự khác biệt khi giải thích về một sự kiện lịch sử.
6c – Giải thích tại sao ý nghĩa của sự kiện lại phụ thuộc sự khác biệt về góc nhìn và quan điểm
Level 7: Tôi có thể sử dụng các nguồn tư liệu và tìm hiểu được nguồn gốc, mục đích của một văn bản lịch sử.
7a – Đánh giá các thông tin từ các tư liệu một cách có phê phán.
7b – Cân nhắc các vấn đề xung quanh sự ra đời, nguồn gốc của các nguồn tư liệu.
7c – Phân tích những biến đổi của lịch sử, dự đoán xu thế và nguyên nhân
Level 8: Tôi có thể phân tích sự phát triển và những thay đổi giải thích các cách lí giải về lịch sử thể hiện được quan điểm cá nhân.
8a – Lựa chọn và sắp xếp các nguồn thông tin bao gồm các các tư liệu và bằng chứng.
8b – Sử dụng một sự kiện hoặc bằng chứng cụ thể để bảo vệ cho quan điểm cá nhân.
8c – Bảo vệ những quan điểm, ý kiến cá nhân bằng việc phân tích, đối chiếu với các quan điểm khác.
Người soạn: Nguyễn Hữu Long
(Dựa theo: Thang đánh giá năng lực môn Lịch sử – chương trình quốc gia của Anh)
____________________________________________________________________________________________
Bài viết trên website thuộc bản quyền của Dự án Giáo viên Lịch sử, việc sử dụng một phần hoặc toàn bộ bài viết phải được sự đồng ý chính thức của tác giả và có trích dẫn nguồn đầy đủ.