(95) Review cuốn: Dạy học Lịch sử qua bảo tàng của John Allan Fairley

Cuốn History Teaching through Museums của John Allan Fairley là một công trình có giá trị trong lĩnh vực giáo dục lịch sử, đặc biệt ở khía cạnh khai thác bảo tàng như một không gian học tập mở. Tác giả không xem bảo tàng chỉ là nơi trưng bày hiện vật, mà là một “lớp học sống”, nơi lịch sử được cảm nhận bằng thị giác, không gian và trải nghiệm trực tiếp.

Fairley nhấn mạnh rằng việc dạy học lịch sử thông qua bảo tàng giúp học sinh vượt ra khỏi khuôn khổ sách giáo khoa, tiếp cận quá khứ một cách cụ thể và giàu cảm xúc hơn. Những hiện vật, tranh ảnh, mô hình và cách trưng bày trong bảo tàng tạo điều kiện để người học đặt câu hỏi, suy luận và hình dung bối cảnh lịch sử một cách chủ động. Cuốn sách cho thấy rõ vai trò của giáo viên trong việc thiết kế hoạt động trước, trong và sau chuyến tham quan nhằm biến trải nghiệm tham quan thành một quá trình học tập có mục tiêu rõ ràng.

Một đóng góp quan trọng của tác phẩm là việc kết nối chặt chẽ giữa giáo dục chính khóa và giáo dục ngoài lớp học. Fairley phân tích cách bảo tàng có thể hỗ trợ phát triển tư duy lịch sử, đặc biệt là kỹ năng quan sát, diễn giải nguồn tư liệu và đánh giá tính xác thực của bằng chứng lịch sử. Đồng thời, ông cũng cảnh báo rằng nếu thiếu sự chuẩn bị sư phạm, các chuyến tham quan bảo tàng dễ trở thành hoạt động mang tính tham quan thuần túy, ít giá trị học thuật.

Với lối viết rõ ràng, nhiều ví dụ thực tiễn và định hướng ứng dụng cụ thể, History Teaching through Museums là tài liệu tham khảo hữu ích cho giáo viên lịch sử, cán bộ giáo dục bảo tàng và những người quan tâm đến giáo dục trải nghiệm. Cuốn sách góp phần khẳng định rằng bảo tàng không chỉ lưu giữ ký ức quá khứ, mà còn là cầu nối quan trọng giúp lịch sử trở nên gần gũi, sinh động và có ý nghĩa đối với người học đương đại.