Kĩ năng phân tích điểm mâu thuẫn của tư liệu

Trong quá trình phân tích tư liệu, bạn cần tìm ra sự mẫu thuẫn giữa các tư liệu. Điều này giúp bạn đánh giá được tính chính xác và độ tin cậy của tư liệu.

Mâu thuẫn giữa các tư liệu là gì?

Mâu thuẫn giữa hai tư liệu là những thông tin khác nhau giữa hai tư liệu. Sự mâu thuẫn này sẽ đưa đến kết quả một tư liệu là chính xác còn một tư liệu là không chính xác (không thể có trường hợp cả hai tư liệu cùng đúng)

Ví dụ:

Nếu một nguồn tin nói rằng Đức đã thắng trong Chiến tranh thế giới thứ nhất và một nguồn khác nói rằng Anh đã thắng trong Chiến tranh thế giới thứ nhất, thì rõ ràng hai thông tin đó không thể đúng cả hai được. Một trong hai tư liệu sẽ bị sai.

Khi tư liệu thứ hai cung cấp thông tin ngược lại với tư liệu thứ nhất, tư liệu thứ hai được coi là mâu thuẫn với tư liệu thứ nhất.

Tìm kiếm mâu thuẫn giữa các nguồn tư liệu giúp bạn xác định mức độ chính xác hoặc đáng tin cậy của một tư liệu cụ thể.

Lưu ý!

Các tư liệu có thể cung cấp các loại thông tin khác nhau nhưng không phải hai tư liệu nào cũng chứng minh được là có sự mâu thuẫn. Mâu thuẫn chỉ là thông tin được cung cấp bởi hai tư liệu không thể cùng đúng.

Làm thế nào để xác định mâu thuẫn giữa các tư liệu?

Để xác định thông tin mâu thuẫn trong hai tư liệu khác nhau, hãy làm theo các bước sau:

1. Đọc tư liệu đầu tiên và tóm tắt những điểm chính của thông tin lịch sử mà tư liệu đó cung cấp.
2. Đọc tư liệu thứ hai và tóm tắt những điểm chính của thông tin lịch sử mà tư liệu này cung cấp.
3. So sánh hai bản tóm tắt khác nhau mà bạn đã viết và tìm kiếm thông tin mâu thuẫn trong cả hai bản tóm tắt đó.
4. Nếu thông tin từ một trong hai tư liệu là chính xác thì bất kì điểm khác biệt nào với nó đều bị coi là có sự mâu thuẫn.

Bạn có thể thực hiện các bước ở trên bằng cách hoàn thành bảng sau:

Thông tin từ tư liệu thứ nhất	Thông tin từ tư liệu thứ hai	Thông tin có sự khác biệt giữa hai tư liệu

Nếu bạn không tìm được sự mâu thuẫn của tư liệu?

Điều này hoàn toàn bình thường. Dần dần theo thời gian, các tư liệu sẽ ít dần mâu thuẫn với các tư liệu chính xác (ví nó đã bị loại bỏ). Điều này có thể là do họ đang nói về những điều khác nhau, hoặc họ cung cấp thông tin rất giống nhau.

Nếu bạn không thể tìm thấy mâu thuẫn trực tiếp giữa các tư liệu mình sử dụng, hãy dùng các kĩ năng khác để đánh giá chúng.

Ví dụ: Trình bày sự mâu thuẫn giữa hai tư liệu trong bài viết:

– Tư liệu thứ nhất cho rằng _______________ trong khi tư liệu thứ hai lại cho rằng, điều đó là kết luận sai bởi vì ____________________  

– Hai tư liệu có sự mâu thuẫn khi nói về vấn đề ______________ tư liệu thứ nhất cho rằng ______________ còn tư liệu thứ hai lại cho rằng_________________

Nguyễn Hữu Long

____________________________________________________________________________________

Bài viết trên website thuộc bản quyền của Dự án Giáo viên Lịch sử, việc sử dụng một phần hoặc toàn bộ bài viết phải được sự đồng ý chính thức của tác giả và có trích dẫn nguồn đầy đủ.